13.4.2022 9:28

Kristrún og skjótfenginn gróði

Fyrir Kristrúnu sem breytti þremur milljónum í áttatíu með hlutabréfaviðskiptum er þarna mjög sterkt að orði kveðið um gróða annarra af slíkum viðskiptum.

Haraldur Benediktsson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins og varaformaður fjárlaganefndar, segir í grein á visir.is mánudaginn 11. apríl í tilefni af sölu á hlut ríkisins í Íslandsbanka að nú eigi ríkissjóður 42% af hlutabréfum Íslandsbanka. Ríkissjóður hafi nú selt fyrir 108 milljarða króna.

Varlega áætlað séu vaxtagjöld ríkissjóðs um 10 milljarða lægri á ári en ella hefði orðið. Fjárlaganefnd alþingis hafi fyrst og fremst lagt áherslu á þá hlið málsins að meta áhrif sölu í bankanum á afkomu ríkissjóðs, það sé hennar hlutverk. Spöruð vaxtaútgjöld megi vel setja í samhengi við það sem árlega megi vænta í arð af bankanum. Er Haraldur ekki í neinum vafa um „að spöruð vaxtaútgjöld [séu] fastari í hendi en væntur arður.“

Eftir margra ára þátttöku í umræðum um fjárlagafrumvarp og afgreiðslu þess skal eindregið tekið undir orð Haraldar, með lækkun skulda ríkissjóðs og þar með vaxtagjalda skapast mun meiri festa í meðferð fjármála ríkisins en þegar skuldir eru miklar og óvissa ríkir um lánskjör eða afkomu af rekstri ríkiseigna. Við fjárlagagerð er fé tekið af óskiptu til afborgana og vaxtagreiðslna áður en tekið er til við að ráðstafa fé til annarra hluta. Í grein sinni bendir Haraldur á að „varlega áætlað“ lækki sala fyrir 108 milljarða króna hlut í Íslandsbanka vaxtagjöld ríkissjóðs um 10 milljarða á ári. Þessa tölu verður að hafa í huga þegar brugðið er upp dæmum um bankasöluna.

A75f1cf3c02f834aa7085b8188cdb4c7Egill Helgason ræðir við Kristrúnu Frostadóttur í Silfrinu í byrjun október 2021 (mynd: Viðskiptablaðið).

Kristrún Frostadóttir stefnir að formennsku í Samfylkingunni. Fyrir kosningar 25. september 2021 var hún þráspurð um viðskipti sín með bréf í Kviku-banka þar sem hún starfaði. Hún vildi engu svara fyrir kosningar en að þeim loknum fékk hún drottningarviðtal í Silfrinu. Örn Arnarson, ritstjórnarfulltrúi Viðskiptablaðsins, lýsti viðskiptum Kristrúnar á þennan hátt í grein 11. október 2021:

„Hún fékk að kaupa áskrift að kaupum á 10 milljónum hluta í bankanum á ákveðnu gengi á fyrirfram ákveðnum dagsetningum gegn hóflegri greiðslu. Myndi þróun á gengi bréfa bankans verða hagfelld – eins og raunin varð – gætu þessi áskriftarréttindi skapað gríðarlega mikinn hagnað eins og kom á daginn: Þrjár milljónir króna urðu að áttatíu.“

Nú býsnast Kristrún mjög yfir skjótfengnum gróða þeirra sem keyptu bréf í Íslandsbanka 22. mars og segir á visir.is 12. apríl að stór hópur þeirra rúmlega 200 sem keyptu bréfin haf „komið inn aðeins fyrir skjótfenginn gróða“ og sé ávöxtun þeirra „ævintýraleg“. Fyrir Kristrúnu sem breytti þremur milljónum í áttatíu með hlutabréfaviðskiptum er þarna mjög sterkt að orði kveðið um gróða annarra af slíkum viðskiptum.

Hún hneykslast ekki aðeins á því að fjárfestar hafi grætt heldur einnig hinu hverjir keyptu af þeim: „Það eru stofnanafjárfestarnir sem stór hluti þjóðarinnar taldi að ættu að vera aðalfjárfestarnir í þessu útboði. Lífeyrissjóðir, tryggingafélög og verðbréfasjóðir sem fjárfesta til langs tíma. Þessir fjárfestar virðast hafa keypt ígildi 45% af þeim hlutum sem skammtíma fjárfestarnir seldu,“ segir hún og krefst afsagnar fjármálaráðherra.

Kristrún á sæti í fjárlaganefnd alþingis fyrir Samfylkinguna í ViðskiptaMogga segir 13. apríl að innan nefndarinnar hafi enginn þingmaður gert athugasemd við tilboðsleiðina sem að lokum var farin eða lýst áhyggjum yfir að ríkið myndi bera skarðan hlut frá borði vegna þeirrar leiðar. Þá lá ekki fyrir nein afstaða um að ákveðnum aðilum yrði óheimilt að taka þátt í útboðinu.