Klukkan 14.00 fór ég í bæjarskrifstofur Garðabæjar við Garðatorg og ritaði undir samning með bæjarstjóra og formanni þjóðminjaráðs um að komið skuli á fót Hönnunarsafni. Verður það í Garðabæ, ef áform um það rætast. Klukkan 15.30 fórum við Rut í Norræna húsið, þar sem Ólafur Ólafsson landlæknir hlaut viðurkenningu úr sjóði Ásu Wright. Þaðan fórum við síðan beint í Ársal Hótel Sögu, þar sem Frjáls verslun veitti Herði Sigurgestssyni, forstjóra Eimskips, viðurkenningu sem maður íslensks viðskiptalífs á árinu 1998. Um kvöldið var ég síðan á Hótel Loftleiðum, þar sem sundkappinn ungi, Örn Arnarson var kjörinn íþróttamaður ársins.

Klukkan 11.00 hittum við fjármálaráðherra fulltrúa kvikmyndagerðarmanna í Ráðherrabústaðnum og rituðum þar undir samkomulag um að efla íslenska kvikmyndagerð með auknum opinberum fjárveitingum á næstu fjóru árum. Ég óska öllum lesendum þessa pistils gleðilegra jóla!

Klukkan 16.00 fór ég í Gunnarshús, þar sem fyrstu styrkir úr Bókasafnsjóði höfunda voru veittir við hátíðlega athöfn. Birgir Ísl. Gunnarsson seðlabankastjóri og fyrrverandi menntamálaráðherra er formaður stjórnarinnar. Þessi sjóður hefur víðara starfssvið en forveri hans og betur er að honum búið að mörgu leyti, nú fengu til dæmis höfundar myndverka í fyrsta sinn greiðslur fyrir afnot verka sinna í bókasöfnum og einnig þýðendur. Við þessa athöfn skýrði ég frá því, að ríkisstjórnin hefði samþykkt tillögu mína um nýjan sjóð, Launasjóð fræðarithöfunda, sem verður starfræktur undir handarjaðri Rannsóknarráðs Íslands. Örugglega á að vera unnt að veita styrki úr þeim sjóði árið 2000, ef til vill einnig árið 1999, ef fjármunir fást.

Klukkan 15.00 ritaði ég undir samkomulag við fulltrúa bíliðngreina og skólameistara Borgarholtsskóla um starfsemi Fræðslumiðstöðvar bílgreina, sem hefur verið tilraunaverkefni í Borgarholtsskóla. Með samkomulaginu er samstarfið skilgreint á nýjan leik í ljósi reynslunnar. Um kvöldið fór ég á tónleika Kammersveitar Reykjavíkur í Áskirkju, þar sem fyrri Brandenborgarkonsertarnir þrír efti Bach voru fluttir. Hinir þrír eru fluttir síðdegis sunnudaginn 20. desember. Þar var Rut meðal einleikara, en hún hefur í 25 ár verið í forystu fyrir starfi kammersveitarinnar. Í vikunni kom einnig út hljómdiskur Rutar, þar sem hún flytur einleiksverk fyrir fiðlu eftir íslensk tónskáld.

Klukkan 13.30 var ég við Safnahúsið við Hverfisgötu, þegar þaðan voru flutt síðustu skjöl þjóðskjalasafnsins. Húsið er nú að fullu komið til ráðstöfunar fyrir stjórn þess og auk þess hefur menntamálaráðuneytið það ekki lengur undir sinni forsjá heldur er það þjóðmenningarhús, sem lýtur sérstakri stjórn á vegum forsætisráðuneytis.

Þennan dag var haldið upp á dag íslenskrar tungu í þriðja sinn á afmælisdegi Jónasar Hallgrímssonar. Fyrir hádegi fór ég í Austurbæjarskólann, minn gamla barnaskóla, þar sem nemendur og kennarar höfðu skipulagt skemmtilega dagskrá, sem Vilborg Dagbjartsdóttir, kennari og skáld, kynnti en hún var hin fyrsta til að hljóta verðlaun Jónasar Hallgrímssonar á degi íslenskrar tungu 1996. Síðdegis bauð síðan menntamálaráðuneytið til hátíðar í Hafnarborg, menningarmiðstöð Hafnfirðinga. Þar flutti ég ræðu, Þórarinn Eldjárn rithöfundur hlaut verðlaun Jónasar Hallgrímssonar. Félag íslenskra leikskólakennara og Blaðamannafélag Íslands hlutu viðurkenningu fyrir gott framlag til íslenskrar tungu. Verðlaunahafi og handhafar viðurkenningarinnar fluttu ræður, skólanemar, sigurvegarar í upplestrarkeppni grunnskólanema, lásu ljóð, Signý Sæmundsdóttir söng en Anna Guðný Guðmundsdóttir lék með henni á píanó. Þorgeir Ólafsson, formaður framkvæmdastjórnar dagsins, stjórnaði athöfninni. Virðist mér að þessi dagur hafi fest rætur og eigi eftir að dafna þegar fram líða stundir.

Rannsókna- og vísindamálaráðherra Austurríkis bauð starfsbræðrum sínum frá EFTA-ríkjunum til fundar um 5. rammaáætlun ESB um rannsóknir og vísindi og önnur sameiginleg málefni. Hefur verið nokkur áhersla lögð á það af hálfu EFTA-ríkjanna að geta átt slíka pólitíska fundi með ráðherra þess ríkis, sem fer með formennsku í ráði ESB hverju sinni. Síðdegis tók ég flugvél frá Vínarborg, henni seinkaði dálítið en þrátt fyrir stuttan tíma á milli flugvéla á Kaupmannahafnarflugvelli náði ég vélinni heim um kvöldið. Reynslan er farin að kenna farþegum með Flugleiðum að best er að hraða sér sem mest þeir mega til véla sinna, því að eigi stjórnendur þeirra þess kost loka þeir dyrum vélanna á auglýstum áætlunartíma og opna þær ekki svo glatt aftur, þótt vitað sé um síðbúna farþega í fingri flugstöðvarinnar við lokaða vélina.

Um hádegisbilið hélt ég af stað til Vínarborgar og flaug um Kaupamannahöfn, var lent í Vín um klukkan 22.00

Fyrir hádegi voru þingfundir um fjárlögin. Klukkan 17.00 fórum við á tónleika Sinfóníuhljómsveitar áhugamanna í Neskirkju, þar sem Amal og næturgestirnir voru fluttir.

Klukkan 12.00 var ég í Ölduselsskóla í Breiðholti og tók þar við nýju starfrænu kennsluforriti í ensku, sem Námsgagnastofnun stendur að með öðrum. Er þetta einstakt forrit og hlýtur að auðvelda mörgum að læra ensku. Eftir hádegið var 2. umræða um fjárlögin. Klukkan 20. 00 fórum við á tónleika Mótettukórsins og Gunnars Guðbjörnssonar í Hallgrímskirkju.

Síðdegis voru umræður um bandorm ríkisstjórnarinnar á Alþingi. Ég fór klukkan 17.00 í Fjárvang og opnaði þar nýtt gallerí en Pétur Gautur listmálari er fyrstur til að sýna málverk sín þar. Um níuleytið um kvöldið kom frumvarp mitt til jöfnunar á námskostnaði framhaldsskólanema til fyrstu umræðu á alþingi. Eykur það réttindi nokkur hundruð framhaldsskólanemenda og kostar ríkissjóð allt að 25 m. kr. í framkvæmd.

Ríkisstjórnin kom saman og ákvað að leggja fram frumvarp til að bregðast við kvótadómi hæstaréttar. Síðdegis var málið síðan rætt í þingflokkum ríkisstjórnarinnar og samþykkt að leggja það fram á þingi.

Klukkan 17.00 var í Laugardalshöllinni, þar sem Íslendingar og Eistlendingar kepptu í körfubolta. Um kvöldið vorum við Rut gestir nokkurra Sjálfstæðisfélaga, sem efndu til aðventugleði í Valhöll.

Klukkan 16.00 var nýr samstarfsvettvangur atvinnulífs og skóla, Mennt, srofnaður við hátíðlega athöfn.

Klukkan 14.00 var ritað undir samning, þar sem Landssími Íslands hf. heitir stuðningi við skólakerfið, gerði ég þetta með forstjóra Landssímans í húsakynnum hans.

Flokksráðsfundur sjálfstæðismanna stóð allan daginn í Valhöll.

Veðurspáin var þannig að ég átti von á því að þurfa að aka til Reykjavíkur. Þennan morgun var hins vegar blankalogn á Ísafirði og flugvélin kom á réttum tíma og ég lenti í Reykjavík klukkan 11.45 samkvæmt áætlun. Áður en ég flaug af stað gafst mér tækifæri til að skoða nýjar kennslustofur grunnskólans á Ísafirði í gamla kaupfélagshúsinu, hefur þar verið fundin góð lausn á húsnæðisvanda skólans, sem olli miklum pólitískum deilum á síðasta kjörtímabili. Einnig fórum við í Framhaldsskóla Vestfjarða og skoðaði ég sérstaklega aðstöðuna til fjarkennslu, sem er að ryðja sér rúms á Ísafirði öllum til mikillar ánægju. Hitti ég meðal annars þær níu konur, sem þarna stunda nám í hjúkrunarfræði við Háskólann á Akureyri. Er ljóst, að þessi kennsluaðferð á eftir að valda byltingu. Um kvöldið átti ég þess kost að ræða við nokkra af þeim erlendu prófessorum, sem tóku fyrr um daginn þátt í ráðstefnu sjálvarútvegsráðuneytisins og Hagfræðistofnunar Háskóla Íslands um kvótakerfið. Fer ekki á milli mála, að stjórn okkar á fiskveiðum þykir hafa skilað einstæðum árangri. Einn viðmælanda minna er sérfræðingur í hagfræðilegum þáttum umhverfismála og vorum við sammála um, að menn hefðu farið inn á rangar brautir í Kyoto. Taldi hann, að íslenska ríkisstjórnin hefði tekið mjög skynsamlega afstöðu með því að skrifa ekki undir skjalið frá Kyoto.

Síðdegis flaug ég vestur á Ísafjörð með þinmönnunum Einar K. Guðfinnssyni og Einari Oddi Kristjánssyni. Höfðu sjálfstæðismenn boðað til fundar um menntamál á hótelinu á Ísafirði þá um kvöldið, en áður fórum við í Bolungarvík og skoðuðum glæsilegt náttúrgripasafn þar. Fundurinn var vel sóttur og urðu umræður miklar.

Síðdegis svaraði ég fjórum fyrirspurnum á Alþingi. Vék ég athygli lesenda þessarar síðu á því, að fari þeir inn á vefsíðu menntamálaráðuneytisins geta þeir nálgast svör mín við fyrirspurnum á Alþingi. Einnig er unnt að kynnast umræðum á Alþingi með því að fara inn á vefsíðu þingsins.

Við Rut fórum síðdegis austur í Skálholt og hlýddum þar á flutning tónlistar eftir Hildegard von Bingen, sem var uppi um svipað leyti og Skálholt varð biskupsstóll. Voru það norrænir og félagar úr Vox feminae, sem fluttu þessa einstöku hugleiðslutónlist.

Klukkan 11.00 hófst málræktarþing, þar sem ég flutti ávarp. Klukkan 14.00 fór ég á málþing Bandalags íslenskra leikfélaga um áhugamannaleikhús. Stóð málþingið fram undir 17.00. Við Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson, formaður Sambands ísl. sveitarfélaga, fluttum stutt erindi og sátum fyrir svörum.

Klukkan 9.00 flutti ég ræðu við upphaf Evrópudaga. Um klukkan 10.30 skalf allt og nötraði á skrifborðinu hjá mér, þegar jarðskjálfti, um 5 á Richter-skala, gekk yfir. Klukkan 14.00 var vefbókasafniðopnað í Bókasafni Seltjarnarness.

Klukkan 15. 00 var ritað undir samkomulag menntamálaráðuneytisins og Menntafélags byggingariðnaðarins um að félagið tæki við umsjá sveinsprófa og fleiri verkefnum af ráðuneytinu. Held ég, að fáir geri sér grein fyrir þeirri miklu breytingu, sem er að verða á skipan starfsnám og stjórn þess. Til dæmis lauk ráðuneytið nú í vikunni við að gera samstarfssamninga við öll starfsgreinaráðin 14, sem hafa mikilvægu hlutverki að gegna í þessu efni. Klukkan 16.00 opnaði Orðabók háskólans aðgang að sinni á vefnum. Um kvöldið fór ég með Árna Johnsen til Þorlákshafnar og tók þar þátt í almennum fundi, sem var vel sóttur, en auk okkar Árna höfðu Þorsteinn Pálsson og Guðmundur Kristjánsson útgerðarmaður framsögumenn á fundinum.

Klukkan 15.00 hitti ég formann skólanefndar Iðnskólans í Reykjavík, skólameistara og formann kennarafélags skólans. Kynnti ég þeim áform ráðuneytisins um að tilnefna sérstaka fulltrúa til að taka þátt í þeim þætti sjálfsmats skólans, sem lýtur að stjórnsýslu innan hans og samskiptum við stjórnun. Féllust þeir á tillögu mína í þessu efni. Klukkan 17. 30 var ritað undir samkomulag í Iðnskólanum í Hafnarfirði til staðfestingar á því, að nýtt hús skólans verði reist undir merkjum einkaframkvæmdar á vegum Ístaks, Nýsis og Íslandsbanka. Verður nýja húsið komið í gagnið næsta haust, ef áætlanir standa. Var ritað undir á 70 ára afmælishátíð skólans. Um kvöldið efndi menningarnefnd Sjálfstæðisflokksins til opins fundar um menningarmál í Valhöll. Fleiri hefðu mátt sækja fundinn en umræður voru góðar og gagnlegar.

Klukkan 17 kom það í minn hlut að opna vefsíðu Upplýsingamiðstöðvar myndlistar við hátíðlega athöfn í hinu nýja kvikmyndaveri Loftkastalans og Kvikmyndasamsteypunnar í Héðinshúsinu.

Fórum og sáum Svikamylluna í Kaffileikhúsinu.

Klukkan 20 opnaði ég sýninguna 80/90 Speglar samtímans í Listasafni Íslands.

Flutti um morguninn ræðu á ársfundi íþrótta- æskulýðs- og tómstundafulltrúa, sem komu víða að af landinu. Gerði meðal annars grein fyrir hugmyndum um ný lög í stað laga um æskulýðsmál frá 1970. Klukkan 15.00 var ég á blaðamannafundi á vegum Húsafriðunarnefndar ríkisins með Herði Ágústssyni til að kynna nýja bók eftir hann um íslenska byggingararfleifð. Klukkan 17.00 fórum við Rut í Þjóðarbókhlöðu, þar sem Sindri Freysson fékk bókmenntaverðlaun Halldórs Laxness, sem Vaka-Helgafell veitir.

Umræður utan dagskrár á Alþingi um fíkniefnavandann. Síðan svaraði ég fyrirspurnum um fækkun starfsmanna í menntamálaráðuneytinu eftir flutning grunnskólans til sveitarfélaganna og um rannsóknahús við Háskólann á Akureyri. Svör mín við fyrirspurnum er unnt að sjá á heimasíðu menntamálaráðuneytisins.

Um kvöldið sýndi sjónvarpið viðtal mitt við Kenneth East sendiherra Breta. Varð ég var við, að mörgum þótti gaman að því að fylgjast með þessum samræðum okkar og þó sérstaklega framgöngu Kenneths.

Flugum eftir hádegi til Hólmavíkur og tókum þar þátt í 50 ára afmælishátíð grunnskólans var ég meðal þeirra, sem ávarpaði hina mörgu, sem sóttu hátíðina, síðan skoðuðum við skemmtilega sýningu um skólasöguna og á myndum nemenda og Finns Magnússonar, sem kenndi lengi við skólann. Um kvöldið fórum við í Þjóðleikhúsið og sáum Óskastjörnuna eftir Birgi Sigurðsson.

Eftir hádegi var efnt til blaðamannafundar í ráðuneytinu um heimasíðu þess og nýtt efni á henni. Síðdegis fór ég í Háskóla Íslands og tók þar þátt í fjarfundi, þar sem Fræðslunet Austurlands var stofnað.

Fyrir hádegi ávarpaði ég fund skólameistara og svaraði spurningum þeirra um þau málefni, sem ber hæst í samskiptum ráðuneytisins og framhaldsskólanna um þessar mundir. Um kvöldið fór ég á fund hjá Orator, félagi laganema, í Lögbergi, en þangað komum við fjórir lögfræðingar og gerðum grein fyrir því, hvernig námið í lagadeildinni hefði nýst okkur í ólíkum störfum.

Um kvöldið fórum við Rut í Borgarleikhúsið, þar sem Íslenski dansflokkurinn efndi til sýningar á nýjum verkum eftir íslenska danshöfunda og var keppt um það, hvaða verk væri best.

Eftir hádegi komu aðstandendur þáttarins Kristalla frá Stöð 2 í ráðuneytið og tóku upp viðtal um stuðning við íslenska kvikmyndagerð, var það greinilega tilgangur stjórnanda þáttarins að knýja fram svar um stóraukinn stuðning, ég hélt því hins vegar fram, að æskilegt væri að allir aðilar málsins kæmust að sátt um málið og hvaða markmið ríkisvaldið vildi setja sér í stuðningi við þessa atvinnu- og listgrein. Um kvöldið fór ég með Gunnari Eyjólfssyni, leikara og formanni skólanefndar Leiklistarskóla Íslands, á frumsýningu nemenda í skólanum á leikritinu Ivanov eftir A. Tsjekhov.

Fór klukkan 16.00 á handboltaleik Íslands og Sviss í Laugardalshöll, þar sem okkar menn unnu góðan sigur.

Fór klukkan 15.30 í 30 ára afmælishóf Fimleikasambands Íslands i Laugardalshöll, flutti sambandinu afmæliskveðjuog horfði á fimleikasýningu fram til klukkan 19.00.

Flaug norður til Akureyrar eftir hádegi, átti fund með stjórn nemendafélags Háskólans á Akureyri og tók fyrstu skóflustungu að nýbyggingu við háskólann að Sólborgu. Kom aftur til baka klukkan 21.00.

Fyrsta umræða um leiklistarfrumvarpið á Alþingi, málið afgreitt til menntamálanefndar þingsins.