Varað við upplýsingafölsunum
Hugleiðingar Anne Applebaum um upplýsingafalsanir og nauðsyn baráttu gegn þeim eiga erindi til Íslendinga.
Anne Applebaum, dálkahöfundur hjá Washington Post, birti föstudaginn 9. ágúst viðvörun til lesenda sinna. Þeim bæri að gæta sín á láta ekki blekkjast af boðskap upplýsingafalsara. Ræðir hún sérstaklega um þá sem lagst hafa gegn bólusetningu barna.
Andróðurinn gegn bólusetningum var einstaklega þungur á Ítalíu og þar tóku þær að dragast saman árið 2012. Á árinu 2015 var einna minnst um bólusetningar gegn mislingum á Ítalíu. Hlutfall þeirra sem létu bólusetja sig var 85%, það er lægra en á Indlandi. Árið 2017 varð síðan mislingafaraldur á Ítalíu, meira en 5.000 veiktust og fjórir dóu.
Applebaum segir vandalaust að sjá hvernig
þetta gerist. Ítalir séu frægir fyrir tortryggni í garð stjórnvalda og þar sé
hefð fyrir læknisfræðilegum blekkingarleik. Þessu til viðbótar hafi
stjórnmálaflokkurinn Fimm-stjörnu-hreyfingin gert hosur sínar grænar fyrir
andstæðingum bólusetninga í anda óvildar í garð ráðandi afla og grunsemda í
garð ráðandi lækna. Í andófinu á Ítalíu var alið á ótta eins og í
Bandaríkjunum, vísað í afskrifaða grein sem sögð var hafa vísindalegt gildi.
Ítölskum lækni og prófessor, Roberto Burioni,
varð að lokum nóg boðið. Hann sagði við Applebaum að hann hefði ekki getað
setið aðgerðarlaus gegn upplýsingafölsurunum. Hann sagði andstæðingum
bólusetninga stríð á hendur og beitti sér gegn þeim á netinu. Barátta hans bar
þann árangur að að fyrrverandi ríkisstjórn Ítalíu setti skilyrði fyrir
skráningu á leikskóla, aðeins bólusett börn fengju aðgang. Nú er
Fimm-stjörnu-hreyfingin með heilbrigðisráðherraembættið og treystir sér ekki
til að afnema skilyrðið um bólusetningu.
Applebaum segir frá öðrum sem börðust fyrir bólusetningum á annan veg en Burioní en lýkur pistli sínum á þessum orðum:
„Í heimi þar sem samsæriskenningar – læknisfræðilegar, vísindalegar og auðvitað stjórnmálalegar – ber hátt er þetta meira en forvitnilegt athugunarefni. Þetta ætti að vera upphaf nýrra aðferða til að glíma almennt við upplýsingafalsanir. Bólusetningum fjölgar á Ítalíu, farsóttum fækkar, og það þurfti afskipti ólíks fólks sem beitti mismunandi málflutningi til að þetta gerðist.“
Hugleiðingar Anne Applebaum um upplýsingafalsanir og nauðsyn baráttu gegn þeim eiga erindi til Íslendinga ekki síður en lesenda hennar í Bandaríkjunum – hér ríkir upplýsingafalsanastormur um þessar mundir.