Vandi vegna erlendra fanga
Þetta er rifjað upp hér vegna þess að umræður um fjölda erlendra fanga hér virðast einkennast af miklu úrræðaleysi. Eins og segir hér að ofan var unnið að þessu á sínum tíma á grundvelli samnings Evrópuráðsins.
Þessi frétt birtist á mbl.is 28. febrúar 2008:
„Björn Bjarnason, dóms- og kirkjumálaráðherra, hitti Petras Baguska, dómsmálaráðherra Litháens, og Egle Radusyte, aðstoðardómsmálaráðherra Litháens, í sendiráði Íslands í Brussel í morgun til að ræða flutning Litháa, sem íslenskir dómstólar hafa dæmt til fangavistar, til afplánunar í ættlandi sínu.
Samkvæmt upplýsingum frá dómsmálaráðuneytinu samþykkti Baguska, að þessi tilhögun yrði höfð vegna þeirra fanga sem falla undir ákvæði samnings Evrópuráðsins um flutning dæmdra manna frá 1983 og viðauka við hann frá 1997, enda yrði farið að ákvæðum hans.
Dóms- og kirkjumálaráðuneytið hefur nú þegar hafið undirbúning flutnings tveggja Litháa sem eru í afplánun á Litla-Hrauni.“
Í bloggi um fréttina á mbl.is segir Íslendingur búsettur í Litháen:
„Þessu ber að fagna mjög. Þetta er frábært framtak hjá dómsmálaráðherra. Aðbúnaður í íslenskum fangelsum er í engu líkur því sem er hér í Litháen. Íslensk fangelsi eru í samanburðinum sem hótel og alls ekki til þess fallin að hræða menn frá brotum gegn íslenskum lögum. Og, svo fá þeir kaup á Íslandi!
Þetta verður vonandi til þess að litháískir glæpamenn hugsi sig tvisvar um áður en þeir fremja glæpi á Íslandi.“
Fangelsi í Litháen
Þetta er rifjað upp hér vegna þess að umræður um fjölda erlendra fanga hér virðast einkennast af miklu úrræðaleysi. Eins og segir hér að ofan var unnið að þessu á sínum tíma á grundvelli samnings Evrópuráðsins. Þá heimsótti ég einnig fangelsi í Litháen til að kynnast aðstæðum þar og vissulega eru þær allt aðrar en í íslenskum fangelsum.
Í íslenskum fangelsum eru einnig erlendir fangar sem ekki eru ríkisborgarar aðildarríkja að Evrópusamningnum um flutning dæmdra manna. Gera verður samkomulag við viðkomandi ríki til að flytja fanga til þeirra.
Þriðjudaginn 28. apríl svaraði dómsmálaráðherra Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir fyrirspurn frá Diljá Mist Einarsdóttur, Sjálfstæðisflokki, um erlenda fanga. Í svarinu kemur fram að 2024 voru 35% afplánunarfanga erlendir en 55% gæsluvarðhaldsfanga. Samtals var hlutfall erlendra fanga 42%. Fjöldi erlendra gæsluvarðhaldsfanga var sagður 70% í frétt RÚV 26. apríl.
Í lok svars ráðherra segir að stór hluti erlendra fanga í fangelsum núna falli undir Evrópuráðssamninginn. Telur ráðherra mikilvægt að nýta þessar heimildir til fulls. Innan ráðuneytisins standi yfir vinna við að einfalda verkferla og virkja frekara alþjóðlegt samstarf, með það fyrir augum að fleiri erlendir fangar afpláni dóm sinn í heimalandi. Þá telur ráðherra jafnframt koma vel til greina að semja við önnur ríki um flutning erlendra fanga.
Fréttin hér að ofan um samkomulagið við dómsmálaráðherra Litháens sýnir að ekkert gerist í milliríkjasamskiptum af þessum toga nema rætt sé um málin á milli ráðherra viðkomandi landa svo að pólitíska umboðið sé skýrt til þeirra aðgerða sem nauðsynlegar eru. Vissulega er vinna við verkferla mikilvæg og frekari virkjun alþjóðlegs samstarfs en það er ráðherrann sem verður að ryðja brautina í samtölum við ráðherra annarra landa.