Norrænt málþing um Bjarnason-rapporten
Viðhorf framsögumanna og sjónarmið sem komu fram í ummælum eða fyrirspurnum fundarmanna voru á þann veg að sem skýrsluhöfundur og tillögusmiður get ég ekki annað en vel við unað.
Í morgun (8. febrúar) efndi Norðurlandaráð og Folketinget, danska þingið, til net-málþings um skýrslu mína um norræna utanríkis- og öryggismálastefnu 2020. Rúmlega 100 manns tóku þátt í netfundinum þegar flestir voru tengdir. Þessi fundur og fundur sem Finnar skipulögðu undir heitinu Hanating í Hanaholmen í Finnlandi um skýrsluna eru fjölmennustu netfundir sem ég hef setið.
Norðurlandaráð notar Zoom-netfundakerfið sem virkar vel. Þá hefur Norðurlandaráðsskrifstofan í Kaupmannahöfn jafnframt tekið í notkun smáforrit sem heitir Congress Rental Network. Því er hlaðið niður á snjallsíma og hann er síðan notaður sem milliliður fyrir samtímis-túlkun svo að Íslendingar og Finnar geta talað á eigin tungumálum. Áður en til þessa fundar kom vissi ég ekki um þessa tækni en hún reyndist vel og hnökralaus.
Ef ekki hefði verið vegna þessarar tækni hefði ekki verið unnt að efna til málþingsins á þessum COVID-19-tímum. Án COVID-19-ferðatakmarkana hefði þátttaka í þessum tveggja tíma fundi kallað á flugferð í gær til Kaupmannahafnar og heimferðar síðdegis í dag. Vissulega hefði verið ánægjulegt að hitta þetta ágæta fólk, rifja upp gömul kynni og ræða mál óformlega. Megintilgangur málþingsins náðist hins vegar með netfundinum, það er að skiptast á skoðunum um um skýrsluna. Á þessum vettvangi er rætt um hana sem Bjarnason-rapporten.
Danski Venstre-þingmaðurinn Bertel Haarder, forseti Norðurlandaráðs, setti málþingið sem haldið var undir fyrirsögninni: Hvor står vi? – Hvor går vi? Annette Lind, þingmaður danskra jafnaðarmanna, varaforseti Norðurlandaráðs, stjórnaði fundinum. Í upphafi fór ég nokkrum orðum um skýrsluna, má lesa ræðu mína hér. Danskur majór, Mikkel Storm Jensen, ræddi um fjölþátta ógnir. Johanna Sumuvuori, vara-utanríkisráðherra Finna, gerði grein fyrir hvernig utanríkisráðherrar Norðurlandanna fimm og ráðuneyti þeirra í samvinnu við önnur ráðuneyti vinna úr skýrslunni. Þá skýrði Paula Lehtomäki, framkvæmdastjóri skrifstofu norrænu ráðherranefndarinnar, frá viðhorfi sínu til skýrslunnar.
Viðhorf framsögumanna og sjónarmið sem komu fram í ummælum eða fyrirspurnum fundarmanna voru á þann veg að sem skýrsluhöfundur og tillögusmiður get ég ekki annað en vel við unað.
Ég er þeirrar skoðunar að með nýrri stjórn í Bandaríkjunum eftir forsetaskiptin þar skipti miklu fyrir norrænu ríkisstjórnirnar að vinna saman þegar nýju lífi er blásið í alþjóðastofnanir með virkri eða virkari þátttöku Bandaríkjastjórnar.
Þá á samhliða tvíhliða samskiptum við Bandaríkjastjórn að stórefla sameiginleg norræn samskipti við bandaríska varnarmálaráðuneytið, einkum með tilliti til norðurslóða. Lloyd Austin, nýr varnarmálaráðherra Bandaríkjanna, hefur á óformlegan hátt, að minnsta kosti, boðið til viðræðna við bandalagsþjóðir (Dani, Íslendinga og Norðmenn) og samstarfsþjóðir (Finna og Svía) um þróunina á norðurslóðum.