21.6.2025 10:22

Uppreisn gegn lýðveldinu

Furðu vekur að ráðherrar í ríkisstjórninni, svo að ekki sé minnst á núverandi forseta alþingis, leggi sig í líma við að þóknast öfgahyggju þessa fólks.

Ýmsir brugðust ókvæða við á dögunum þegar hópur fólks kom saman á Austurvelli undir íslenskum fánum til að lýsa skoðunum sínum í útlendingamálum og minna á íslensk gildi. Var jafnvel talið að með því að veifa fánanum af þessu tilefni væri hann vanvirtur. Viðbrögð af þessu tagi undirstrika nauðsyn þess að hreyfa við skoðunum fólks á forsendum heimamanna og að fyrir hendi sé svigrúm í samfélaginu til að gera það án ásakana um rasisma.

1575893Mótmælt á Austurvelli 17. júní 2025 (mynd mbl.is/Hákon).

Þjóðhátíðardagsins 17. júní var minnst með athöfn á Austurvelli eins og gert hefur í 81 ár. Daginn eftir sagði Rósa Guðbjartsdóttir, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, í ræðustól alþingis: „Að hópar fólks skuli koma saman á þessum degi og það við hátíðarhöld við Alþingishúsið, veifandi fána annars lands og hrópa ókvæðisorð að ráðamönnum og öðrum viðstöddum er óboðlegt.“

Þarna vísaði Rósa til þess að stuðningsmenn Hamas höfðu uppi hróp á Austurvelli undir fána Palestínu. Rósa sagði einnig:

„Í gær urðum við vitni að því að þjóðhátíðardeginum okkar var sýnd mikil vanvirðing hér við Austurvöll og um leið þjóðfána okkar Íslendinga. Eigum við bara að láta slíkt viðgangast? Það eru næg tækifæri á Íslandi fyrir einstaklinga og hópa að koma pólitískum sjónarmiðum á framfæri alla aðra daga. Hvorki er staður né stund fyrir það á þjóðhátíðardeginum okkar.“

Þetta hefði verið „dapurleg tilraun til að niðurlægja íslensku þjóðina og hrein vanvirðing við þjóðfánann“. Hvatti hún til þess að slík uppákoma yrði ekki endurtekin í framtíðinni.

Davíð Aron Routley, starfsmaður velferðarsviðs Reykjavíkur, bregst 20. júní við ræðu Rósu á Vísi og segir kannski geri þingmenn eins og Rósa Guðbjartsdóttir sér ekki grein fyrir því hvað gerist í heiminum í dag. Honum sjálfum sé ljóst að sífellt fleiri hér vilji „brjótast út úr þeirri einstaklingshyggju sem [hafi] sprottið úr óhefluðum kapítalisma“. Fólk leiti í samveru, samkennd og samhugur eigi „sér dýpri rætur en lög og einhvers fána“.

Þessi orð verða ekki skilin á annan hátt en þann að fáni Palestínu á Austurvelli sé til marks um uppreisn gegn einstaklingshyggju og óhefluðum kapítalisma. Þeir sem að uppreisninni standi þurfi hvorki að virða lög né þjóðfána.

Þetta er ekki í fyrsta sinn sem óvinir ríkjandi þjóðskipulags nýta sér neyð annarra til að fela raunverulegan tilgang mótmæla sinna. Þetta fólk sér allt annan fána en fána Palestínu þegar það veifar honum á Austurvelli, það sér tákn eigin uppreisnar.

Furðu vekur að ráðherrar í ríkisstjórninni, svo að ekki sé minnst á núverandi forseta alþingis, leggi sig í líma við að þóknast öfgahyggju þessa fólks í þeirri trú að með því sé þjónað hagsmunum þeirra sem þjást á Gaza eða annars staðar í Palestínu.

Fyrir mótmælendum hér vakir allt annað. Það er sama hvað ríkisstjórnin gerir og hve langt þær Kristrún Frostadóttir eða Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir ganga til samstarfs við vinstristjórnir í Evrópu vegna örlaga Palestínumanna. Þær gleðja þá ekki sem flögguðu Palestínufánanum á Austurvelli fyrr en þær hrökklast frá völdum undan þrýstingi þeirra. Hafa þær áttað sig á því?