20.6.2025 10:18

Kristrún boðar nýja gjaldtöku

Í svörum ráðherrans birtist ekki vilji til að taka mark á rökstuddri gagnrýni fundarmanna og annarra á þetta gjaldtökuæði heldur sló forsætisráðherra í og boðaði höfuðborgargjald á heitt vatn.

Morgunblaðið fylgdist með fundi Kristrúnar Frostadóttur forsætisráðherra í Edinborgarhúsinu á Ísafirði fimmtudaginn 19. júní. Ef aðeins hefði verið treyst á fréttastofu ríkisútvarpsins hefði þeim sem hlustuðu ekki á ráðherrann ekki borist vitneskja um að Kristrún stefnir að því að leggja sérstakt auðlindagjald á nýtingu jarðhita. Þar hefur hún einkum hitaveitu höfuðborgarsvæðisins í huga.

Þegar Kristrún var spurð hvers vegna íbúar höfuðborgarsvæðisins greiddu ekki auðlindagjald fyrir jarðhitaorku til húshitunar svaraði hún afdráttarlaust: „Við ætlum að jafna það.“ Hún bætti við að unnið væri að heildstæðri auðlindastefnu sem kynnt yrði í haust, svo að vitnað sé í Morgunblaðið.

Á fundinum lá Kristrún undir gagnrýni fyrir landsbyggðarskatta stjórnar hennar: hækkun veiðigjalda, gjaldtöku af skemmtiferðaskipum, fiskeldisgjald, kílómetragjaldið og fyrirhugaðar álögur á ferðaþjónustu.

Í svörum ráðherrans birtist hvorki vilji til að taka mark á rökstuddri gagnrýni fundarmanna og annarra á þetta gjaldtökuæði né til að taka mið af varnaraðarorðum heldur sló forsætisráðherra í og boðaði jöfnun gagnvart landsbyggðinni með sérstöku auðlindagjaldi á heitt vatn á höfuðborgarsvæðinu.

Það stendur með öðrum orðum ekki til að hægja á skattaspíralnum eða þrengja að honum. Þvert á móti á að láta hann ná til fleiri þátta.

1295917Frá Hellisheiðarvirkjun (mynd; mbl.is/Árni Sæberg).

Í frétt um fund forsætisráðherra á ruv.is er vitnað beint í Kristrúnu þegar hún minnir fundarmenn á að ríkisstjórnin hafi ákveðið að þrír milljarðar fari aukalega til að gera lélega vegi betri. Þessu flagga ráðherrarnir í tíma og ótíma þegar að þeim er sótt á landsbyggðinni.

Á frægum sjónvarpsfundi á Grundarfirði notaði Daði Már Kristófersson fjármálaráðherra meira viðhaldsfé til vegagerðar sem dúsu upp í fundarmenn þegar þeir gagnrýndu auðlindagjaldhækkun ráðherrans. Sagði Daði Már að „færanleiki“ milli byggða væri þáttur í skynsamlegri stjórn fiskveiða. Mátti skilja á orðum hans að viðgerð á vegum auðveldaði fólki að elta fiskinn ef auðlindagjaldið fækkaði störfum í heimabyggð.

Allt eru þetta kaldar kveðjur frá ráðherrum sem halda nú þannig á málum að atvinnulífið er tekið að hökta áður en það stöðvast alveg á undan óhjákvæmilegri hignun. Um þetta snerust viðvörunarorðin sem forsætisráðherra voru flutt á Ísafirði.

Í fréttum kom fram að Arna Lára Jónasdóttir, þingmaður Samfylkingarinnar í Norðvesturkjördæmi, hefði drifið forsætisráðherra og flokksformann sinn vestur á Ísafjörð til fundar við kjósendur. Þingmenn standa ekki að slíkum fundum upp úr þurru. Að baki býr von um að ráðherranum takist að slá á þá þungu gagnrýni sem þingmaðurinn skynjar meðal kjósenda sinna. Fundurinn ber þess vott að almenningur átti sig á því hvað við blasir nái stjórnarstefnan fram að ganga og þingmenn stjórnarflokkanna á landsbyggðinni sæti vaxandi þrýstingi.

Ríkisstjórnin vill að umræður um vond mál hennar taki sem minnstan tíma. Í fréttum ríkisútvarpsins er ekkert sagt um efni mála heldur í hve margar mínútur og klukkustundir þau eru rædd í þingsalnum. Stjórnarsinnar og spunaliðið vilja kæfa gagnrýnar þingumræður. Það ber ekki vott um trú á málstaðnum.